تریپس
تریپس یکی از مهمترین آفات مرکبات در باغات جنوب کشور و بخشی از نواحی شمال است. این حشرات میتوانند با توجه به تغذیهای که دارند از کرم رنگ تا تیره (سیاه) دیده شوند.
تریپس مرکبات بیشتر به جوانهها و سرشاخههای گل و میوه خسارت میزند. با رشد میوه، سلولهای آسیب دیده از تغذیه حشره نیز رشد میکند و باعث بد شکلی پوست میوه میشود.
استفاده از سموم مالاتیون، دیکلرووس، اسپیروتترامات، استامی پراید و کنفیدور در کنترل این آفت مؤثر است. سمپاشی بلافاصله پس از گلدهی انجام میشود.
کنهها
تخمهای این حشره بر روی سرشاخه درختان زمستان گذرانی میکند. کنهها به سه دسته کنه زنگار (کنه نقرهای)، کنه قرمز مرکبات و کنه مرکبات جنوب یا شرق تقسیم میشوند.
این آفت با مکیدن شیره گیاهی، کیفیت محصولات را کاهش و باعث بدشکلی میوه نیز میشود. برای مبارزه با کنه بهتر است سم پاشی زمستانه به همراه روغن پاشی انجام شود. سموم موثر علیه آفت کنه در مرکبات شامل: نیسورون، آبامکتین، نئورون، آدیوس، پروپارژیت و … هستند.
شپشک ها
این حشرات با تغذیه از شیره گیاه، مقدار زیادی عسلک ترشح میکنند که باعث جذب قارچ فوماژین میشوند و مرکبات را آلوده مینمایند. شپشک سپردار، شپشک ستارهای، شپشک آرد آلود نمونهای از انواع شپشکها هستند که روی درخت مرکبات فعالیت دارند. سم پاشی در مرحله پورگی به همراه روغن جمعیت شپشکها را به شدت کاهش میدهد. سموم موثر علیه سپردارها، کلرپیریفوس، سایپرمترین، موسپیلان، افوریا، و … هستند
بالشتک ها
به عنوان یکی دیگر از آفات مرکبات میتوان به بالشتک اشاره کرد. تخم این حشره به صورت پنبهای و نیم دایره است. عموما بیش از ۸۰ درصد تخمهای بالشتک در قسمت زیری برگ و مابقی روی برگ تشکیل میگردند. این آفت با تغذیه از شیره گیاهی موجب ضعف در درختان میشود و با دفع عسلک باعث جذب قارچ فوماژین میگردد. سموم شیمیایی موثر علیه آفت بالشتک مرکبات، سم آدمیرال، موونتو، استامی پراید، دورسبان، موسپیلان و … هستند.
شته
شتهها که در دسته مهمترین آفات مرکبات قرار دارند؛ علاوه بر اینکه از شیره گیاهی تغذیه میکنند و عسلک ترشح مینمایند، به عنوان ناقل بیماری ویروسی تریستزا نیز شناخته میشوند. شته به دو دسته سبز و سیاه طبقه بندی میشود. اگر جمعیت شتهها در اوایل فصل زیاد باشد، به هنگام شروع جوانه زنی میتوان سمپاشی نمود. در این مرحله، شتهکش پیمتروزین یا پریمیکارب توصیه میشود.
پروانه مینوز
لارو این آفت با ایجاد دالانهایی در اپیدرم برگ از پارانشیم آن تغذیه میکند. تغذیه آفت باعث چروک شدن و چین خوردگی برگها و ایجاد دالانهایی رنگ پریده روی سطح برگ میشود. اسپینوزاد و ایمیداکلوپراید و کنفیدور توصیه میشود.
سپردار قهوه ای
سپردار قهوه ای مرکبات از شیره برگ و میوه تغریه میکند. آفت سپردار بر روی شاخه ها دیده نمیشود. به دلیل مکیدن شیره گیاهی در میوه محل تغذیه آفت به صورت نقاط فرو رفته بر روی میوه دیده میشود. زمان مبارزه با سپردار قهوه ای مرکبات باید قبل از تشکیل سپر باشد.
در مبارزه با آفات سپردار جهت نفوذ بهتر سم و افزایش اثر کشندگی از روغن های تابستانه و زمستانه همراه حشره کش های شیمیایی دورسبان یا اتیون استفاده شود.
نرم تنان مضر
راب ها و حلزون ها، هر ساله خسارت زیادی به میوه های مرکبات به ویژه نارنگی و نهالستان های مرکبات وارد نموده و موجب خسارت زیادی به باغداران می شوند. راب خاکستری و حلزون قهوه ای از لحاظ جمعیت و میزان خسارت، گونه های غالب نرمتنان باغ های مرکبات استان مازندران هستند. این آفات در فصل بهار در خزانه ها از برگ نهال های جوان تغذیه نموده و فصل تابستان را اغلب با خواب تابستانه سپری می کنند و با شروع بارش های پائیزه و خنک شدن هوا شروع به فعالیت نموده و از برگ و میوه های مرکبات به وِیژه نارنگی تغذیه نموده و شرایط را برای فعالیت عوامل بیماری زا (قارچ ها) مساعد می سازند.
طعمه مسموم: طعمه مسموم متالدئید بصورت نواری در اطراف طوقه درختان نارنگی قرار داده تا رابها هنگام نزدیک شدن به تنه درخت از آن تغذیه نمایند.
برگخوار مرکبات
لارو افت برگخوار مرکبات قدرت تغذیه ای بالایی دارد و از برگ های تازه روییده شده تغذیه می کنند. برگخوار مرکبات به طور اختصاصی به مرکبات حمله می کند. تغذیه آفت تا حدی می تواند پیش رود که از برگ فقط رگبرگ باقی بماند.
خسارت آفت برگخوار مرکبات اقتصادی نیست. در صورت مشاهده می توان کرم ها را جمع و در معرض پرندگان قرار داد.
حلزون قهوه ای
حلزون قهوهای، یکی از انواع نرم تنان است که باعث آسیب رسیدن به مرکبات میشود. حلزونهای سفید نیز برای مرکبات، مشکل ساز هستند. از انواع حلزونها میتوان به حلزون تاکستان، حلزون مخروطی و حلزون سفید ایتالیایی اشاره کرد. گرچه هر کدام از انواع حلزون برای مرکبات آسیبزا میباشند. اما حلزون قهوهای مشکل بیشتری ایجاد میکند و با سمپاشی میتوان جلوی فعالیت مخرب این نوع آفت را گرفت.
استفاده از طمعه مسموم آماده فریکول، متالدهاید توصیه میگردد.