هیومیکها و مواد آلی محرک رشد:
کاربرد بیش از حد کودهای شیمیایی منجر به ایجاد مشکلات متعددی از قبیل تخریب ساختمان خاک و عدم توازن عناصر غذایی آن شده است، از این رو کاربرد کودهای آلی رو به افزایش است که میتوانند موجب بهبود خصوصیات خاک و حاصلخیزی آن نیز گردند. اسید هیومیک از جمله کودهای بدون اثر مخرب زیست محیطی است که از آن به عنوان کود آلی دوستدار طبیعت نام برده میشود.
مقادیر بسیار کم از اسیدهای آلی به دلیل وجود ترکیبات هورمونی، اثرات مفیدی در افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی دارند. آنها دارای دو نوع اسید آلی مهم به نامهای اسیدهیومیک و اسیدفولویک که از منابع مختلف نظیر خاک، هوموس، پیت، لیگنیت اکسید شده، زغال سنگ و غیره استخراج میشوند و در اندازه مولکولی بین ۳۰۰-۳۰ کیلودالتون هستند و رنگ زرد تا سیاه دارند.
مواد هیومیکی محصول نهایی تجزیه هر ماده آلی در شرایط ویژه و توسط میکروارگانیسمهای خاص میباشند. از آنجا که این ماده pH اسیدی ضعیف (۳/۸ تا ۵) دارد و مشتق از هوموس میباشد به نام اسید هیومیک هم شناخته میشود، اما حقیقتاً هیچ شباهتی به اسیدهای شناخته شده چه معدنی و چه آلی ندارد.
مواد هیومیکی در واقع طیف وسیعی از ترکیبات آلی- معدنی گوناگون نظیر اسیدهای آمینه، پپتیدها، فنولها، آلدئیدها و اسیدهای نوکلئیک در پیوند با انواع کاتیونها میباشند که مجموعاً ترکیب بسیار پیچیده و شگفتانگیزی را ساختهاند. این ترکیبات میتوانند میلیونها سال در طبیعت دوام بیاورد و اعمال بسیار شگرفی انجام دهد که قابل قیاس با هیچ ترکیب دیگری نیست.
اثرات اسیدهیومیک بر بافت خاک:
• موجب افزایش ظرفیت نگهداری آب خاک
• افزایش تهویه خاک
• بهبود دانهبندی خاک
• ارتقاء خواص فیزیکی و شیمیایی خاک
• کمپلکس کردن یونهای فلزی
• افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی
• کلات کنندگی عناصر غذایی مختلف مانند سدیم، پتاسیم، منیزیم، روی، کلسیم، آهن، مس و سایر عناصر در جهت غلبه بر کمبود عناصر غذایی
• افزایش فعالیت میکروارگانیسم های مفید خاک
• افزایش راندمان مصرف سایر کودها
• صرفهجویی در حدود ۲۵ تا ۷۰ درصد استفاده از کودهای شیمیایی فسفاته و ازته و کاهش هزینهها
• کاهش سمیت کودها و عناصر اضافی موجود در خاک
• سازگاری با محیط زیست و فقدان نگرانی از آلوده شدن آبهای سطحی و زیرزمینی
اثرات اسیدهیومیک بر گیاهان:
این کود آلی دارای اثرات شبه هورمونی بر رشد و متابولیسم شامل فعالیتهای اکسین مانند و سایتوکینین مانند است.
اسید هیومیک و اسید فلوویک سبب افزایش طول و وزن ریشه، تعداد ریشههای جانبی وآغازههای ریشه و افزایش جریان شیره از آوندها میشود.
افزایش قدرت ریشه زایی و رشد ریشه
اسیدهیومیک از طریق افزایش تقسیم سلولی و رشد گیاه، جوانهزنی و قوه نامیه بذور، فتوسنتز، کارایی جذب آب، کلات کردن و جذب مواد غذایی توسط گیاه، رشد ریشه و ساقه، مقاومت گیاه به خشکی، مقاومت به آفات و بیماریها، میزان ویتامینها و آنزیمها در گیاه و درصد جوانهزنی بذور باعث افزایش عملکرد و کیفیت محصولات زراعی و باغی میشود .
روش مصرف اسید هیومیک:
اسیدهیومیک با اکثر کودهای شیمیایی سازگار بوده و قابل اختلاط میباشد و میتوان آن را از طریق محلولپاشی، مصرف خاکی و سیستمهای آبیاری تحت فشار مورد استفاده قرار گیرد.